(ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา กามาวจรานํ ปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ จตุตฺถชฺฌานํ สมาปนฺนานํ รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติฯ ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติ จิตฺตสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ…เป.…? อามนฺตาฯ

[48] (ก) ยสฺส ยตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อวิตกฺกอวิจารํ ปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ทุติยชฺฌานํ ตติยชฺฌานํ จตุตฺถชฺฌานํ สมาปนฺนานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติฯ ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติ จิตฺตสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ…เป.…? อามนฺตาฯ

(4) ปจฺจุปฺปนฺนาตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

[49] (ก) ยสฺส กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ ตสฺส วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ , โน จ เตสํ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติฯ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ วจีสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชิตฺถ กายสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยสฺส กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ ตสฺส จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติฯ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชิตฺถ กายสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชติฯ

[50] (ก) ยสฺส วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ ตสฺส จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ วินา วิตกฺกวิจาเรหิ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชติฯ วิตกฺกวิจารานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชิตฺถ วจีสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชติฯ

(ข) อนุโลมโอกาโส

[51] ยตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ…เป.…ฯ

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

[52] (ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

ทุติยชฺฌานํ ตติยชฺฌานํ สมาปนฺนานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถฯ ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชติ วจีสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชตีติ?

ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํเยว วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติฯ ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชิตฺถ กายสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร อุปฺปชฺชติฯ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชิตฺถ กายสงฺขาโร จ อุปฺปชฺชติฯ